KULA EVLERİ
Kula evleri
Anadolu’nun bir çok yöresinde görebileceğimiz, klasik Osmanlı mimarisi
eserleridir. Evler 18. yüzyıla tarihlenen ve “Türk Evi” olarak tabir edilen
ahşap evlerdir. Gerek plan, kuruluş ve gerekse ahşap, alçı ve kalem işi gibi
zengin sistemleriyle bu dönem Osmanlı Sanatının başarılı örnekleridir. 19.
Yüzyılda da devam eden yapı tipiyle Kula tipik bir Osmanlı Kent dokusuna
sahiptir.
Tarihi Kula evleri genellikle iki katlı olup, ahşap olarak
yapılmışlardır. Üst katlar sokağa doğru çıkıntılı olup, kiremitle örtülü
çatılar bir saçak ile biter. Bu saçakların alt kısmında süslemeler vardır.
Pencereler tahta kepenklidir, iç kısmı avlu ya da bahçe ile bir bütün olup
günlük yaşam biçimi ile uyumlu bir yapıdadır.
Tarihi Kula Evleri kerpiç dolgulu zemin katı genellikle taş,
taşıyıcı sistemi ağaç yapı tekniği ile inşa edilmiştir. Alt katları genellikle
penceresiz ya da az pencerelidir. Evlerde baş ve köşk odaları vardır. Bu
odalarda ahşap işlemeli davlumbazlar bulunmaktadır. Tavanlar işlemelidir. Oda
kapılarında hayata bakan dış kapıları çok parçalı ve işlemelidir.
Kula Evlerinin hepsinde bir avlu ye alır. Avlu en az 3 m.
Yükseklikte bir duvar ile çevrelenmiştir. 18, yy ile 19. yy ilk yarısındaki
örneklerde eve giriş çoğunlukla avludaki çift kanatlı ahşap bir kapı ile
sağlanır. Kula Evleri genellikle iki katlıdır. Zemin katta ahır, kiler, mutfak
gibi mekanlar yer alır. Fırın ve tuvalet çoğunlukla avlunun bir köşesindedir.
Sofalı evlerde tuvalet evin içine alınmıştır. Evin plan tipini belirleyen üst
katta günlük yaşamın geçtiği oturma mekanları bulunur.
Kula Evleri büyük
aile yapısına ve yaşamın önemli bölümünü evde geçiren kadına göre düzenlenmiş,
günlük yaşam, yazları avluda, bahçede ve hayatta; kışları ise ara katta ya da
ikinci katta geçer. Bahçede sebze-meyve yetiştirilir. Dolaplar işlevlerine göre
yüklük, çubukluk, testilik, peşkirlik, lambalık, tembel deliği gibi adlarla
anılır. Seki altı yönündeki yüklüklerin yanlarında gözenek denilen kandil şişe
ve bunu gibi eşya konulan bezemeli ahşap gözler bulunur. Dolapların bazıları
tavana kadar uzanır. Bazılarının üst korkuluklu asma kat biçimindedir.
Yorumlar
Yorum Gönder