KADERİNE TERK EDİLEN DEĞERLERİMİZ;KAYRAN KÖYÜ CAMİİ KUYUCAK-AYDIN

Kaderine terk edilen yok olmaya yüz tutmuş tarihi değerlerimizden biri daha. Gezerken araştırırken ihmal edilmiş unutulmuş güzelliklerimizi görünce gerçekten içim sızlar.Belki tanıtımına kurtarılmasına birazcık etkim olabilir düşüncesiyle yazmaya anlatmaya duyurmaya çalışırım.

Bu yazıda yanı başımızda ama pek bilmediğimiz bir tarihi değerden, Kayran Köy Camii’nden bahsedeceğim..Anne tarafından Kayran’lı olan, çocukluğunun bir dönemi bu köyde geçen, dedesi bu tarihi camide imamlık/müezinlik yapan belki de bu camide çocukça namaz kılma çalışmaları yapan biri olarak biraz da utanarak yazacağım sözleri.

Yapılış tarihi 1811 yılına,III.Selim dönemine rastlayan bu tarihi camiyi internette gezinirken mi görmeliydim..Özellikle iç süslemelerinin orijinalliğiyle ülkemizde birkaç örneğine ancak rastlanılabilecek güzellikteki köyümün camisini çürümeye terkedilmiş haliyle mi görmeliydim?

Ve bu durumda akla bir çok soru geliyor cevap bekleyen..

·         Kuyucak Kaymakamlığı,Belediye Başkanlığı resmi siteleri başta olmak üzere Kuyucak hakkında bilgi veren hiçbir site neden bu camii hakkında bir resim, hatta tek bir cümle kullanmaz..1811 yılında inşa edilmiş bir eser tarihi eser statüsünde değerlendirilip tanıtılmaz mı?

·         Tanıtılıp hiç olmazsa iç turizme açılmaz mı?

·         Bugüne kadar kaderine terkedilmiş çürümeye bırakılmış eser hiç olmazsa Kayran Köyü Muhtarlığı tanıtımlarında yer almaz mı?

·         Bu kaderine terkedilmişlik çeşitli incelemelerde bulunan bir milletvekilimizin dikkatini çektikten sonra haber yapılmaya mı?

İnşallah bu konularda ben yanılıyorumdur restarasyon, tanıtım başlamış olup, ilçemiz yakın zamanda çok güzel bir tarihi değere kavuşacaktır.

Bu arada aklıma gelen ve eksiklik olarak gördüğüm bir konu daha; Kuyucak’tan Kayran Köyüne giderken yol kenarında bir kale kalıntısı dikkati çeker. Bu kale hakkında hiçbir bilgi bulamazsınız acaba araştırmaya değmez mi?

Ben Kayran Kökenli bir Kuyucaklı olarak bu konuları kendime dert edindim ve elimden geldiğince araştırma ve tanıtma yapmayı görev saydım..En kısa zamanda bu konu için yerinde incelemelerde bulunmakla başlıyorum..

İnşallah az da olsa katkı sağlarım.

07.07.2016 Tarihli izlenimler ve güncelleme;
1811 tarihli Kayran Köyü Camii hakkında haberleri okuduktan sonra belki katkımız olur düşüncesiyle yukarıdaki yazıyı yazmıştım. Bu yazının bazı bölümleri  ve resimler alıntıydı. Kayran kökenli biri olarak bu bayram tatilini de fırsat bilerek ilk işi köyümü ziyaret edip camiyi yerinde incelemek oldu. Hem kendim resimledim hem de yerinden bilgileri aldım..

Kayran Köyü (mahallesi) meydanında hemen sağ tarafta yer alan cami dışarıdan pek dikkatinizi çekmeyecektir. Sonuçta bakımsız bir bahçe ve çökmüş durumdaki çatı.

Ama caminin içine girince, el işi olduğu anlaşılan çoğu mavi,yeşil,kırmızı, sarı, beyaz ağırlıklı süslemelere ve tavandaki işçiliğe hem hayran kalacak hem de bakımsızlığına üzüleceksiniz.

Cami hakkında başta eski köy muhtarımız Ziya Ceylan'dan önemli bilgiler aldık;

1800'lü yılların başında oldukça büyük bir yerleşim olan Kayran Köyü'nde Hacı Heybeli adında kardeşler yaşar. Bu kardeşler Kayran ve çevresinin büyük bölümüne sahip varlıklı kişilerdir. Kardeşlerden biri 1811 yılında camiyi diğeri de hemen yanına halk arasında sonraları "yonca" denilen meslek sahiplerinin toplandığı hanı (lonca) yaptırır.Günümüzde lonca tamamen yok olmuştur. Zaten Kayran'ın bir Osmanlı Loncası olarak döneminde büyük bir yerleşim yeri olduğu anlatılır. Yine muhtarımız Ziya Ceylan'ın anlattığına göre caminin dolabında bir Osmanlı sancağı bulunmuş, muhtarlığı zamanında temizlenip, çerçeveletip koruma altına alınmış. 

Kayran Camii yakın zamanlarda yeni köy camisi yapılınca kullanım dışı kalmış. Tabii tarihi değerlere fazla önem verilmediğinden de yok olmaya bırakılmış.

Bugün o güzelim duvar süslerinin dökülmeye başladığını,

Bazı süslerin kireçle üstünkörü kapatıldığını,

Ahşap minaresinin tamamen yok olduğunu,

Mezar taşlarının sonradan yapılan duvarında kullanıldığını,

Çoğu tarihi değer taşıyan kilimlerinin çürümeye bırakıldığını görecek üzüleceksiniz.

Şimdi biraz da bu konuda umut verici çalışmalara değinelim;
29.04.2014 tarihinde Aydın Kültür Müdürlüğü camiyi "Korunması Gereken Taşınmaz Kültür Varlığı" olarak kabul etmiş ve restorasyon listesine almış. Kaç yıl sonra gerçekleşir bilinmez ama bu bile kurtulması açısından önemli bir adımdır.

Bu arada bu caminin bir benzerinin Karacasu'da bulunduğunu (Kayran'ın 1950 li yıllara kadar Karacasu ilçesine bağlı olduğunu hatırlatalım), yine Kuyucak Çobanisa mahallesinde de 1860 tarihli bir caminin aynı kaderi paylaştığını öğrendik.