GÖLYAZI VE AĞLAYAN ÇINAR BURSA
Gölyazı, Bursa-İzmir karayolunda Uluabat gölü (Apollont
gölü) kıyısında küçük bir yarımadada kurulmuştur. Tarihi Roma dönemine kadar
gider. Roma döneminden kalanları evlerin temel taşlarında görmek mümkündür.
Tarihi ve coğrafi orijinal özellikler taşır. Apollon Krallığı'nın merkezi
olarak bilinir. Köyün başlıca geçim kaynağı günümüzde balıkçılık ve
zeytinciliktir. Ayrıca her sene düzenlenen Leylek Şenliği vardır.
Döneminde bir süre Adramytteion (Edremit) 'na, bir süre de
Kizikos (Edincik) 'a bağlı kalmıştır. İmparator Hadrianus (M.S. 117-138) 'un
Bitinya gezisi sırasında kente uğradığı, kentin kapısındaki adına konulmuş onur
yazısından anlaşılmaktadır.
Bizans Dönemi'nde Apollania ad Rhyndacum, önce Bitinya
Piskoposluğu'na bağlı kalmış, daha sonra Nicomedia ve kısa bir süre de Kios
piskoposluklarına bağlanmıştır.
Osmanlılar 1302 yılında Baleum (Koyunhisar) Savaşı'ndan
sonra, bu kaleye sığınan Kite Tekfuru'nu kovalayarak ilk kez Apollania önlerine
gelmişler; ancak bu kuşatma sırasında kaçak tekfurun teslim edilmesi
dolayısıyla anlaşmaya vararak geri çekilmişler, yalnızca Alyos adasını ele
geçirmekle yetinmişlerdir. Bu adanın ele geçirilmesiyle, esasen Apollania ad
Rhyndacum'un gölün çıkış kapısındaki berkitilmiş Lopadion kalesiyle ilişiği
kesilmiş bulunuyordu.
Antik kentle ilgili arkeolojik bilgiler şöyle sıralanabilir:
Kalıntılar, karayolunun 3.7 kilometre güneyinden itibaren
başlamaktadır. Antik yollar, halk arasında "Delik Taş" adıyla tanınan
yerde yüzeyde görülmektedir. Birbirine paralel olarak uzanan iki yoldan
batıdaki 1.7 metre genişliğindedir. Çok kullanılmış olduğu, tekerlek ve atların
geçmiş olduğu yerlerdeki izlerden anlaşılmaktadır. Yolların uzantıları Nekrapol
içlerine doğrudur.
Doğal kayalardan kesilmiş lahit tekneleri ve kapakların
yaygın olarak görüldüğü Nekrapol Alanı'nda, antik yolların kenarında, 8.5 x 8.5
metre boyutlarında yüksek anıt mezarları bulunmakta idi. Aynı tip mezarlara göl
kıyısında da rastlanmaktadır.
Dış kaleye halk arasında "Taş Kapı" denilmektedir.
Yarımadanın en dar yerini denetim altında bulundurnak için yapılmıştır. Surda
8.5 x 8.5 metre boyutlarında kare prizma bir burç yükselmektedir. Bu burcun
yapımında, kentteki açıkhava tiyatrosunun taşları kullanılmıştır. Surun duvar
kalınlığı bazı yerlerde 5 metreyi bulmaktadır.
200 yaşındaki Rum evleri, koruma altındaki kuşlar 733 yıllık
anıt ağaç "Ağlayan Çınar"
Gölyazı'yı görülesi kılan özelliklerden sadece birkaçı.
Yorumlar
Yorum Gönder