MASTAURA ANTİK KENTİ AYDIN

 

Mastaura Aydın Nazilli ilçesine 4 km kadar mesafede bulunan Bozyurt (eski adıyla Mastavra) yakınlarında. Antik kent zengini Aydın’ın pek bilinmeyen, gezilmeyen ve kazılmayan antik kentlerinden biri. Ancak son yıllarda adından sık bahsedilen, ilgi odağı olmaya başlayan yerlerden. Peki bunun nedeni ne? Yakın zamanda Türkiye gündemine düşen haber; “Aydın’ın Nazilli ilçesi yakınlarında bulunan Mastaura Antik Kenti yüzey araştırmalarında Roma’daki Kollezyumun benzeri keşfedildi. Büyük bölümü toprak altında olduğu için oldukça sağlam kaldığı tahmin ediliyor. Kollezyum Avrupa’da ikinci, ülkemizde tek örnek olacak”

Bu haber meraklılarını Mastaura Antik Kentine yönlendirdi. Mastaura’ya ulaşmak için Nazilli’den hemen yakınındaki Bozyurt köyüne gelinmeli. Antik kent kalıntıları köyden itibaren çevreye dağılmış şekilde görülebiliyor. Keşfedilen Kollezyumu bulmak içinse köyden yaklaşık 1 km daha gitmek gerekiyor. Herhangi bir tabela olmadığı için ya çevrede keşif yapmak ya da rastlayabilirseniz bir köylüye sormak gerekiyor bulabilmek için.

Bölüm bölüm yoldan görülebilen kalıntılara ulaşmak için önce aradaki dereden karşıya geçiş yolu bulmak gerekiyor. Bu yolu da bulduktan sonra zeytin, incir ve üzüm bahçelerinin arasında dağınık halde kalıntılar karşılıyor. Bölge sit alanına dönüştürüldüğü için bu bahçeler kamulaştırılmış ve yavaş da olsa kazı çalışmaları başlamış.

Şu ana kadar detaylı çalışma yapılmadığından ören yerinde çok dikkat çekici yapının olmaması hayal kırıklığı yaratıyor tabi. Tabela ve bilgilendirme yazısı olmadığından kendi kendinize keşfedip, tahmin yürütüp hayal ederek geziyorsunuz.

Alanda ilk görülen sur duvarları ve kemerli yapılar. (Bir de kaçak kazı yapanların açtıkları çukurlar aman dikkat) Yukarı doğru devam ettiğinizde yine son dönemlerin keşfi 1800 yıllık kanalizasyon girişine rastlıyorsunuz. Amaç kollezyumu bulmak olduğu için zeytinlikler arasında tırmanmaya devam. Tepeye doğru çıkıldığında tonozlu yapısıyla kollezyumu görüyorsunuz. Henüz tam açıkta olmasa da burayı bulmuş olmak mutlaka bir heyecan yaratıyor.

Bazı kemerler ortaya çıkarılmış, yeni kazı alanları var,temizlik çalışmaları yapılmış ama kollezyumu biraz hayal gücünüzü çalıştırarak geziyorsunuz. İnşallah yakın zamanda turizme kazandırılır kollezyum. Kazı bittiğinde nasıl olacağını düşünmek gerçekten heyecanlandırıcı.

Peki Mastaura Antik Kentinin geçmişi nasıldı?

Mastaura bir Karya kenti. Antik dönemde batıdaki Efes, Tralles,Milet ve Nysa’yı doğudaki Hierapolis ve Leodikeia’yı birbirine bağlayan Caput Via yolunun en önemli kentlerinden. Aynı zamanda kuzeydeki Lidya bölgesi ile Karya arasında da geçiş güzergahındadır. Derin vadi yamaçlarında, Mastavra Deresi’nin (Antik Khrysaoris) iki yanında kurulmuştur. Konumu sonucu su sıkıntısı çekmeyen ve verimli topraklara sahip olan kent döneminin zengin yerleşimlerindendir. Bizanslı Stephanos’a göre ise kent Lydia kentidir ve ismi Lydialı tanrıça Ma’dan gelmektedir. “Ma’nın Kenti” anlamına geldiği belirtilir.

Kolezyum

Yaklaşık 14-15 metrelik duvarlara, 100 metrelik çapa sahip kolezyumun Anadolu’nun tek örneği olduğu düşünülüyor. Avrupa’da ise Roma’daki kolezyumdan sonra ikinci örnek kabul ediliyor. 360 derecelik oturma sıralarına sahip kolezyumun tamamen toprak altında bulunması nedeniyle bütünlüğünü koruduğu tahmin ediliyor.