KADERİNE TERK EDİLEN DEĞERLERİMİZ;GELEBEÇ AZİZ NİKOLAS KİLİSESİ

Güllübahçe (Gelebeç) Aydın’ın Söke ilçesinin 18 kilometre güneybatısında yer almaktadır.Dilek Yarımadası ve Samsun dağlarının güney yamacında kurulan Güllübahçe yakın çevresinde bulunan birçok köy gibi eski bir Rum köyü.Bir zamanlar 5000 kişinin yaşadığı söylenen köyün o dönemlerdeki ismi Gelebeç.

Priene-Milet-Doğanbey yolunu takip ederken karşınıza çıkan köy sonradan kurulan yeni evlerden oluşuyor ama yoldan sağa (Aziz Nikolas Kilisesi sapağından) saptığınızda taş döşeli sokakları ve yine taş evleriyle eski Gelebeç  karşılıyor sizleri.

Nüfus mübadelesiyle terk edilen köye Boşnak, Arnavut, Makedon, Yugoslav ve Selanik’ten gelen göçmenler yerleştiriliyor. 1955 yılındaki Milet depremiyle büyük hasar gören evlerin çoğu terk ediliyor ve yol kıyısında yeni bir köy kuruluyor.

Günümüzde köydeki bazı evler gibi Aziz Nikolas kilisesi de harabe halde kaderine terk edilmiş durumda.

AZİZ NİKOLAS KİLİSESİ

Ülkemizde Aziz Nikolas (bilinen adıyla Noel Baba) adına yaptırılan iki kilise var. Biri Demrede dünyaca tanınan gezilen diğeri Gelebeç’te kimsenin duyup bilmediği kilise.

Kilise 1821 yılında aynı yerde bulunan başka bir kilise üzerinde Gelebeç’li Rumlar tarafından inşa edilmiş.Doğu-batı yönünde dikdörtgen plana sahip kilise 25.90x12.85 metre ebatlarında.Girişteki narteks üzerinde çan kulesi dikkati çekiyor.

Kilisede dikkati çeken bir başka detay kemiklik (osteofilak) adı verilen eklenti.Kilise bahçesinin güney bölümünde yer alan kemiklik kilise yakınına gömülmek isteyenlere yer açmak amacıyla daha önce gömülmüş olanların kemiklerinin toplandığı bölüm.Alt kat kemiklerin üst kat ise değerli eşyaların saklanması amacıyla yapılmış.Kemik yığını günümüzde görülebiliyor.

Gelebeç Aziz Nikolas Kilisesi kültür varlığı olarak tescil edilip koruma altına alınmış ama sadece sözde. Bugün yıkılmaya ve kaçak kazı yapanların ellerine bırakılmış. Girişinde “yıkılması tehlikesi nedeniyle girilmez” yazısı asılmış. Riski göze alıp girerseniz muhteşem mimariyi, günümüze kadar ulaşabilmiş duvar ve tavan resimlerini görebiliyorsunuz. Ancak bahçede ve kilise içinde kazılan. Bozulan, yıkılan alanları ve duvarlara rastgele yazılmış yazıları içiniz sızlayarak bakıyorsunuz.

Her yıl milyonlarca yabancı ve yerli turistin gezdiği bölgede, Milet,Prien,Didyma gibi ören yerleri arasına bu kilise de tur programlarına alınıp hem yaşatılır hem de gelir elde edilebilir.Ama önce ayakta kalması sağlanmalı.

Aziz Nikolas kilisesini gezdikten sonra yakın çevredeki Prien,Milatos,Didyma Apollon Tapınağı ve Doğanbey çevresi gezilebilir.