İSTANBUL CAMİLERİ;KALENDERHANE CAMİİ

İstanbul’un Vefa semtinde yer alan camii Doğu Roma döneminden kalan mimari eserlerdendir  ve kiliseden camiye dönüştürülen yapılara örnektir.

Günümüzde Vezneciler metro durağı çıkışının hemen  karşısında görülebilecek  Doğu Ortadoks Kilisesi formundaki yapı Bozdoğan Kemeri’nin doğu ucunda yer almaktadır.

Yapı 12. yüzyılda Patrik Kyriokos tarafından yaptırılmıştır. Bizans dönemindeki adı kesin olarak bilinmemekle birlikte, bir müddet Akataleptos ismi ile İsa’ya ithaf edilmiş bir kilise olduğu savunulmuştur. Ancak bu konuda güvenilir bir kaynak bulunamamıştır. Ayrıca yapının kiliseden öte, bir manastır olduğu da anlaşılmaktadır. Kilise, 13. yüzyılda İstanbul’un Latinler tarafından işgali sırasında Katolik Kilisesi olarak kullanılmıştır.

Kalenderhane ismi, fetihten sonra Fatih Sultan Mehmet’in kiliseyi Kalender dervişlerine tahsis etmesi ve dervişlerce buranın bir süre eğitim kurumu olarak kullanılmasından gelmektedir.

Kilise, 18. yüzyılın ilk yarısında Darüssaade Ağası Makbul Beşir Ağa tarafından tamir ettirilerek camiye çevrilmiştir.

Kalenderhane Camii, biri büyük, biri küçük olmak üzere iki kubbelidir. Küçük merkezi kubbe, haç şeklindeki iç hacmin üzerini örter. Köşeleri, kum saatli mihrap oldukça güzel bir eserdir. Minber, tahtadan olup, ampir üslubundadır.

Kalenderhane Camii, İstanbul’un önemli anıtsal eserlerindendir. İç mekanında bulunan mozaik panolar, yapıldıkları dönemin en güzel örneklerindendir. İçindeki resimler ise Arkeoloji Müzesi’ne götürülmüştür. Bunlardan biri Bebek İsa panosudur. Bu pano, kilisenin daha eski tarihlerde yapılmış başka bir kilise (muhtemelen Bakire Meryem veya Sen Vergine Kilisesi) üzerine yapıldığını göstermektedir.