EDİRNE BÜYÜK SİNAGOGU

Edirne 20.Yüzyılın başlarına kadar çoğunluğu  Müslümanlar olmak üzere Musevi,Ermeni ve Bulgarlar gibi değişik inanç ve milliyetlere ait insanların bir arada yaşadığı bir şehirdi.Osmanlılar zamanında (1492) İspanya ve Portekiz başta birçok Avrupa ülkesinden gelen Yahudiler bu şehre yerleşmiş,zamanında şehirdeki sinagog sayısı 13’ü bulmuştur.

20.Yüzyıl başlarında yaşanan büyük yangınlarla Yahudi mahalleleriyle birlikte bu sinagoglar da yok olup gitmiştir. Yok olup giden bu sinagoglar yerine 1906 yılında yeni bir ibadet yeri açılmasına karar verilmiş ve 1907 yılında Büyük Sinagog inşa edilmiştir.

Sinagog, Fransız mimar ve mühendis France Depre  tarafından yapılmıştır. 600 erkek ve 300 kadını barındırabilecek alana sahip sinagog kompleksi 3 yapıdan oluşur: günümüzde Muarrif Caddesine bakan Sinagog binası, yapının solunda kalan Midraş (Haham lojmanı-müştemilat) binası ve Balkan savaşının çıkması nedeni ile yarım kalan İdari bina. Midraş binası günümüzde çeşitli sergilere ev sahipliği yapmaktadır.

Doğu-batı yönünde uzunlamasına yerleşim planına sahip sinagog binası, plan olarak ahşap beşik çatılı bir bazilika karakteri gösterir. Edirne Büyük Sinagogu taş temeller üzerine çıkılan yığma tuğla ile inşa edilmiştir. Giriş kuleleri ve orta nef üzerindeki kubbemsi tonoz yapıya farklı bir estetik katmaktadır.

Yahudilerin tamamıma yakınının Edirne’den ayrılmasında sonra kaderine terk edilen bina 2010 yılında restorasyon kapsamına alınmış,2014 yılında da kullanıma açılmıştır.

Avrupa’nın en büyük, dünyanın da üçüncü büyük sinagogu  olan Edirne Büyük Sinagog’u zaman zaman ibadetlere sahne olsa da sergi veya toplantı gibi etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.

ULAŞIM

Edirne Selimiye Camii’nin yakınından Pazarkule-Karaağaç Yönüne giderken sağda ara sokakta sinagog görülecektir. Yol gösterici tabela olmadığından birkaç kişiye sormak durumunda kalabilirsiniz.