FETHİYE MÜZESİ/FETHİYE CAMİİ

Fethiye Camii/Müzesi  Fatih ilçesi Çarşamba semtinde bulunan ve kiliseden dönüştürülen camilerden. Günümüzde kilisenin bir bölümü cami olarak kullanılırken bir bölümü de müze olarak ziyaret edilebiliyor.

Tarih ve gezi meraklıları bir günlerini tarihi yarımadanın bu bölümüne ayırarak doyurucu bir program yapabilir. Birbirine yürüme mesafesinde yer alan Fatih Camii, Yavuz Sultan Selim Camii, Kariye Müzesi ve Fethiye Müzesi  yapılacak programla çok güzel bir gezi günü yaşatacaktır.

Fethiye Müzesi /Camii 1261 yılında Latin istilasının sona ermesinin ardından daha önce yapılmış bir eski kilise kalıntıları üzerine inşa edilmiş Pammakaristos Kilisesi aslında. Kilse Hz. Meryem’e adanmış bir ibadet yeridir. 1292-1294 yılları arasında onarılmış, 1315 yılında da sağ tarafa Hz. İsa’ya adanmış küçük bir ek kilise ilave edilmiştir.

İstanbul’un fethinden sonra bir süre kadın manastırı olarak kullanılan yapı, 1455-1485 yılları arasında da patrikhane görevi görmüştür.

Sultan III. Murat 1495 yılında kiliseyi camiye çevirmiş ve Azerbaycan, Gürcistan fetihleri anısına “Fethiye Camii” adı verilmiştir.

Yapının dış cephe görünümü son dönem Bizans mimari özelliklerini yansıtmaktadır.İç cephe duvarları ve kubbe ise bugüne oldukça sağlam şekilde ulaşan 14. yüzyıl  mozaikleri ile süslüdür. Mozaiklerin büyük bölümü ek kilise olarak eklenen küçük kilise Parekklesion’un apsis ve kubbesinde yer alır.

              Apsis’te Hz. İsa, Hz.Meryem ve Vaftizci Yahya’dan oluşan Deesis dikkati çeker.

                Kubbe de ise ortada Hz.İsa, çevresinde de 12 tevrat Peygamberi resmedilmiştir. 

                                            Tonozlarda da Azizler ve vaftiz dikkati çeker.

Yapı camiye çevrildikten sonra kilisenin apsis kısmı yıkılarak; yapıya içinde mihrabın da bulunduğu kubbeli bir iç mekân, minare ve avlu çerçevesini üç yönde saran bir medrese ilave edilmiştir.

Fethiye Camii 1845 yılında tamir görmüş ve 20 yy. başlarında medresesinin yerine bir ilkokul inşa edilmiş ve yapının dış avlu duvarları kaldırılarak külliye bütünlüğü yok edilmiştir. Ayrıca cami, 1936–1938 yılları arasında Vakıflar Müdürlüğü tarafından restore edilmiş ve müzeye dönüştürülerek Müzeler Müdürlüğü’nün idaresine verilmiştir.

Günümüzde ek kilise Fethiye Müzesi olarak ziyarete açıktır. Haftanın her günü 5 TL ödeyerek (Müze kart geçerli) ziyaret edilebilir. Ana kilise yapısı da Fethiye Camii olarak ibadete açıktır.