LALA MUSTAFA PAŞA CAMİİ ERZURUM

Ülkemizin değişik yerlerinde Lalapaşa camilerine rastlanır. Erzurum’daki yaptıran kişinin ismine dayandırılarak Lala Mustafa paşa Camii olarak adlandırılır.

Erzurum merkezde Yakutiye Medresesinin hemen doğusunda yer almaktadır.Lala Mustafa Paşa Camii özellikleriyle dikkat çeker. Örneğin Osmanlıların Erzurum’da yaptırdığı ilk camidir.Büyük usta Mimar Sinan’ın Anadolu topraklarında başkent İstanbul’a en uzak noktaya yaptığı camidir.

1562 yılında Kıbrıs fatihi Lala Mustafa Paşa (Erzurum Beylerbeyi) tarafından yaptırılmıştır. 

Günümüzde sadece bir cami olarak görülse de yapıldığı yıllarda saray, sıbyan mektebi, hamam gibi gibi uzantıları olan külliye şeklindedir.

Tarih boyunca özelikle Rus ve Ermeni işgal yıllarında cami büyük tahribata uğratılmış, taşınabilir birçok kültürel ve tarihi değeri çalınmıştır.Bunlara rağmen yapılan restorasyonlarla Erzurum’un merkezinde dimdik ayaktadır.

Erzurum’da görülebilecek olan diğer güzellikler gibi Lala Mustafa Paşa Camii’de meşhur Cumhuriyet Caddesi boyunca yürürken kolaylıkla ulaşılabilecektir.

Cami, Mimar Sinan eserlerinden olan İstanbul’daki Şehzade Camii gibi merkezi planlı camiler grubundan olan bu yapı, kesme taştan kare planlıdır. Önünde birbirlerine yuvarlak kemerlerle bağlanmış altı sütunun taşıdığı beş bölümlü bir son cemaat yeri vardır. Son cemaat yerinde bulunan iki mihrapçık, üzerleri çini panolu ve sülüs yazılı altı pencere bulunmaktadır.

Mihrap yuvarlak ve mukarnaslı olup, üzerindeki kitabede camiyi yaptıranın ismi ve yapım tarihi yazılıdır. Yanındaki pencerelerde ise hadisler yazılmıştır. Caminin sağında bulunan minaresi kare kaide üzerine yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Beyaz taştan yapılan minare kırmızı taşlı bileziklerle bezenmiştir.

Caminin avlusunda sekiz köşeli ahşap ve konik çatılı bir şadırvanı bulunmaktadır. Bu şadırvandaki sütunlar son derece güzel taş işçiliği ile bezenmiştir.