MİHRİMAH SULTAN CAMİİ ÜSKÜDAR.. "Platonik bir aşkın eseri mi"

- Eylül 29, 2015

Büyük usta Mimar Sinan’ın Mihrimah Sultan’a aşkı tarihte sık anlatılan bir hikayedir.Bu aşk aslında hep tek taraflı kalmıştır.Mimar Sinan Mihrimah’a aşkını dillendirememiş kalbinde ve eserlerinde gizlemiştir. Zaten sonuca ulaşması zor bir aşktır bu.Zira Koca Sinan 50 yaşını geçmiş ve evlidir,Mihrimah Sultan ise daha 17 sindedir. Gerçi Hürrem Sultan’ın da etkisiyle yine kendinden çok yaşlı olan Rüstem Paşa’ya eş olmuştur.

Yine anlatılan hikayelerden biri de,Mimar Sinan’ın Edirnekapı ve Üsküdar’da yaptığı Mihrimah Sultan Külliyeleri bu aşkın izlerini taşımaktadır.

Mihr-i Mah Farsçada güneş ev ay anlamına gelmektedir.Mimar Sinan’da bu külliyelerin yerini seçerken bu isme uygun plan yapmıştır. Nisan ve Mayıs aylarında Beyazıt Yangın Kulesi’nden bakıldığında birkaç gün Edirnekapı’daki Mihrimah Sultan Camii’nde güneş batarken Üsküdar’dakinde ay doğmaktadır.Bu konudaki bir başka tarih Mihrimah Sultan’ın doğum günü kabul edilen 21 Mart tarihinde güneş ve ayın benzer durumda olduğudur.

Bu külliyelerin ikisini de yerini Mimar Sinan’ın seçmesini ister Mihrimah Sultan. İlk külliyeyi Üsküdar sahiline yapar Sinan 1548 de açılışı yapılır. İkinci külliyeyi de 14 sene sonra tarihi yarımadanın en yüksek noktasına Edirnekapı’ya yapar. Büyük mimar Mihrimah Sultan’a kavuşamamıştır ama bu iki camide aşkını sanata dökmüştür.( Hatta yine Mimar Sinan’ın eseri olan ve Rüstem Paşa adına yapılan caminin cinilerin olağaüstü güzelliğine rağmen diğer eserlerine göre karanlık olması da bu aşkın izlerini mi taşıyor acaba)

Mihrimah Sultan Camii, bugün Üsküdar Meydanı adı verilen iskele yakınlarında. Bu nedenle İskele Camii olarak da adlandırılıyor.Cami Mimar Sinan’ın erken dönem eserlerindendir.Üç yanından yarım kubbelerle desteklenen 10 metre çapında bir kubbesi, tek şerefeli iki minaresi vardır.Mimar Sinan’ın bu camide Ayasofya Camii’nin daha modern bir modelini uyguladığı belirtilir. Cami bahçesindeki 20 köşeli mermer şadırvan, müdahalelerle orjinalliğini yitirse de minber ve mihrabı dikkat çekicidir.

Külliye olarak inşa edilen eserin cami dışında birkaç bölümü günümüze ulaşmıştır. Bugün tıp merkezi olarak kullanılan medrese, Mihrimah Sultan Çocuk Kütüphanesi ve türbeler halen ayaktadır.